Sanktuarium
I. MIEJSCE
Szczyrk to miasteczko położone w paśmie Beskidu Śląskiego. Rozciąga się w dolinie rzeki Żylicy stanowiącej naturalną oś terenu. Granice Szczyrku biegną głównie grzbietami górskimi. Pośród wielu otaczających miasteczko wzniesień, widnieje najbardziej okazały szczyt, najwyższa góra Beskidu Śląskiego – Skrzyczne.
Szczyrk jest miastem, które ciągle się rozwija, staje się coraz to atrakcyjniejszym miejscem turystycznym. Na tych, którzy tu przybywają czekają piękne góry, wspaniała przyroda i wiele ciekawych miejsc, które warto zobaczyć. W dzieje Szczyrku wpisane są różne wydarzenia.
Jedne budzą zachwyt, drugie zaś rozgoryczenie. Są takie, o których wspomina się i takie, które ciągle pozostają do końca nie wyjaśnione. Pośród wielu tych wydarzeń, objawienie Matki Bożej „na Górce” było wydarzeniem wyjątkowym. Jego echo rozlega się po dzień dzisiejszy. Sprawiło, że kult maryjny na terenie Beskidu Śląskiego trwa do dnia dzisiejszego i ciągle się rozwija.
Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polski w Szczyrku – Sanktuarium Maryjne usytuowane w północnej części miasta Szczyrk, na wysokości 670 m n.p.m.,
w miejscu potocznie zwanym „Górką” (stąd inna nazwa: Sanktuarium na Górce), przy szlaku turystycznym ze Szczyrku na Klimczok.
II. OBJAWIENIE MARYJNE W SZCZYRKU NA GÓRCE
Historia kultu Matki Bożej w Szczyrku na Górce rozpoczęła się 25 lipca 1894 roku. Wtedy to 12-letnia Julianna Pezda widziała po raz pierwszy Matkę Bożą. „Jednego dnia rano, kiedy szłam zbierać grzyby, pod bukiem zauważyłam jakąś Panią, miała czarne dłonie i twarz ciemną, brązowe szaty, kiwającą na mnie palcami, wtedy uciekłam do domu” – relacjonowała potem. Mimo początkowego strachu dziewczynka wracała w to miejsce.
Udokumentowana tradycja podaje, że od tego dnia Maryja ukazywała się na Górce przez kilka miesięcy, a widzenia były udziałem także trzech innych dziewczynek. Matka Boża objawiała im się, zachęcając do modlitwy. Szczególną uwagę zwróciła na szkaplerz, poleciła także odmawiać Anioł Pański
i śpiewać Godzinki. Obiecała, że w miejscu objawień wytryśnie źródło wody i poleciła wybudowanie tam kaplicy, a w przyszłości kościoła, w którym będzie się odprawiać „dużo Mszy świętych”.
Głównym dokumentem, który przedstawia te wydarzenia jest książka, tak zwany Pamiętnik. Autor, naoczny świadek, starannie relacjonuje to wszystko, co wtedy się wydarzyło. Możemy w Pamiętniku przeczytać, że Matka Boża objawiała się niemal każdego dnia. Najbardziej wyraźne widzenia bywały w niedziele i w święta Maryjne. Kronikarz podaje, że wizjonerki unosiły się podczas modlitwy. Wielu doznawało uzdrowień. Zawsze towarzyszyła im głęboka wiara. Prawdziwość objawień zdają się potwierdzać liczne pisma urzędników do Konsystorza Biskupiego w Krakowie.
Sam ówczesny Ksiądz proboszcz wspomina, że był na tym przedziwnym miejscu pięć razy, lecz nic cudownego tam nie zobaczył. Ponieważ gromadzący się lud śpiewał pobożne pieśni i nie dopuszczał się żadnych nadużyć, nie zabraniał ludziom spotykać się w tym miejscu, zwłaszcza, że gromadziło się tam coraz więcej osób.
Trzeba stwierdzić, że rozwój kultu maryjnego w Szczyrku „na Górce” rozpoczął się tuż po objawieniu się Najświętszej Maryi Panny, czego dowodem są opisane fakty. Kult wyrósł z potrzeby serca prostych, ale przepełnionych głęboką wiarą ludzi. Z biegiem czasu coraz bardziej się rozwijał, przejawiając się w różnorakich formach.
III. POCHODZENIE I OPIS OBRAZU MATKI BOŻEJ
Najświętsza Maryja Panna ukazywała się w różnych wizerunkach, najbardziej jednak w wizerunku Pani Częstochowskiej. Według relacji wizjonerek Matka Boża mówiła do nich takie słowa: „Nie bójcie się, ja jestem Pani z Częstochowy. Odmawiajcie „Zdrowaś Maryjo”.
Wieść o objawieniach szybko się rozniosła po całym regionie. Na Górkę przybywały tak liczne pielgrzymki, że – jak mówią ówczesne zapiski – „aż ziemi było ciężko”. Pielgrzymi przynosili dary, w tym niewielki obraz Matki Bożej Częstochowskiej, który zawisł na buku, w miejscu, gdzie doszło do objawień.
Pierwszy obraz z wielką czcią i pobożnością został przyniesiony przez pielgrzymów z Ustronia. Podobno sama Maryja Panna wyszła w wielkiej jasności na spotkanie pątników. Według relacji ludzi, Julianna często modliła się przed tym obrazem. Modlitwie towarzyszyły różne stany. Padała na ziemię krzyżem, po czym wstawała i powtórnie w wielkim zachwycie padała i leżała bezwiednie.
Z biegiem czasu na miejscu objawień pojawiały się nowe obrazy. Należy tu wspomnieć, że pracownice fabryki pana Bryla z Mikuszowic (obecnie Bielsko-Biała) ufundowały obraz Matki Bożej Częstochowskiej, który dnia 15 sierpnia 1897 roku został przyniesiony procesjonalnie do Szczyrku na Górkę.
Obraz Matki Bożej Częstochowskiej był nieodłącznym elementem tego miejsca. Zarówno w pierwszej drewnianej, jak i kolejnej murowanej kaplicy, obraz Matki Bożej Częstochowskiej zajmował miejsce centralne. Tak już pozostało do dziś.
Obecny obraz namalowany został w 1960 roku przez artystę malarza Stefana Justa z Łodzi. Autor namalował go jako osobiste wotum darowane Matce Bożej. Obraz formatu prostokątnego o wymiarach 100 centymetrów na 160 centymetrów został umieszczony w głównym ołtarzu 15 sierpnia 1960 roku. Przedstawia Matkę Bożą Częstochowską w całej postaci. Maryja trzyma Dziecię Jezus w lewej ręce. W prawej dłoni trzyma berło. Płaszcz Maryi jest koloru niebieskiego
i okrywa całą postać. Suknie Matki i Dzieciątka są koloru czerwonego, a korony złoto – żółtego.
W 2005 roku salezjanie rozpoczęli starania o koronację obrazu Matki Bożej koronami papieskimi. W 2007 roku za pośrednictwem Nuncjatury Apostolskiej
w Warszawie został przekazany dekret koronacyjny. W piśmie podpisanym przez Prefekta Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Ojciec Święty Benedykt XVI zezwolił na koronację „Obrazu Madonny z Dzieciątkiem w Szczyrku”. Korony zostały pobłogosławione przez Ojca Świętego, 9 kwietnia 2008 roku, a 21 września 2008 roku ksiądz kardynał Stanisław Dziwisz, w asyście księdza biskupa Tadeusza Rakoczego, ordynariusza diecezji bielsko-żywieckiej, nałożył korony na skronie Dzieciątka i Maryi. W pierwsza rocznicę koronacji 20 września 2009 roku, ksiądz biskup Tadeusz Rakoczy poświęcił berło, które umieszczono na obrazie, jako wotum wdzięczności Pielgrzymów.
IV. OD KAPLICY DO SANKTUARIUM
Sanktuaria to miejsca szczególnego spotkania człowieka z Bogiem. Dla wiernych sanktuaria stanowią pewnego rodzaju przestrzeń, gdzie można zatrzymać się i znieść swoje myśli do Pana. Są miejscami pogłębiania i głębszego przeżywania swojej wiary, oraz publicznego jej wyznawania. Pośród wielu, wyróżniają się sanktuaria maryjne, gdzie wierni doświadczają szczególnej obecności Matki Bożej. Z Maryją i przez Nią wielbią Boga.
„Proszę o jedno «Ojcze nasz» i «Zdrowaś», i «Wierzę w Boga Ojca»” – napisała na pierwszej stronie «Pamiętnika» Julianna Pezda – na intencję Kościoła św. i także za Ojca Świętego Leona XIII z całym Duchowieństwem, ażeby Bóg Wszechmogący raczył wysłuchać za przyczyną Najświętszej Maryi Panny, ażeby to miejsce jako najpierwej było uświęcone”. Tak też się stało.
Prosta i autentyczna wiara ludzi sprawiała, że zaczęto ubiegać się u ówczesnego Księdza Proboszcza i w Urzędzie Gminnym o pozwolenie na budowę kaplicy.
Jeszcze jesienią 1894 r. społeczeństwo biednej wówczas wioski Szczyrk wzniosło na miejscu objawień drewnianą kaplicę. Według przekazów, w dniu rozpoczęcia prac z suchego zbocza miał wypłynąć strumyk wody. Szybko też zaistniała potrzeba budowy nowej, większej kaplicy. Dla opieki nad tym miejscem wybrano Komitet Kaplicy, który w roku 1912, ze składek i darowizn pątników, rozpoczął budowę większej – murowanej kaplicy. Niestety wybuch pierwszej wojny światowej przeszkodził w ukończeniu dzieła. Możliwe stało się to dopiero po wojnie, kiedy to w latach 1920-1926 dokończono budowę nowej kaplicy.
W 1928 roku Komitet Kaplicy zwrócił się do Salezjanów z Oświęcimia z prośbą o przejęcie kapicy na własność. Wobec zaistniałej sytuacji, ówczesny dyrektor Zakładu Oświęcimskiego odwiedził Szczyrk i obiecał zająć się sprawą. Z powodu braku personelu sprawę odłożono na inny czas. Dopiero w 1938 roku podpisany zostaje kontrakt w pensjonacie „Orle Gniazdo” na mocy którego stowarzyszenie „Gromada Szczyrk” oddaje Zgromadzeniu Salezjańskiemu na własność kaplicę z terenem.
Obecny kościół został wybudowany w latach 1948-1953, staraniem i poświęceniem salezjanów, miejscowej ludności i pielgrzymów, którzy na własnych barkach wnosili cegłę konieczną do budowy.
3 maja 1994 roku w setną rocznicę objawień ordynariusz diecezji Bielsko-Żywieckiej biskup Tadeusz Rakoczy wyniósł kościół do godności sanktuarium lokalnego.
V. SZCZYRKOWSKA GÓRA BŁOGOSŁAWIEŃSTW
Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polski w Szczyrku, oprócz nazwy oficjalnej znane jest od kilku lat jako „Góra Błogosławieństw”, bowiem Salezjanie w Sanktuarium regularnie błogosławią: małżeństwa, brzemienne matki, dzieci, młodzież, chorych, wdowy i wdowców oraz uzależnionych i ich rodziny.
Serdecznie Wszystkich zapraszamy na modlitwę do Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polski w Szczyrku „na Górce”.
SALEZJANIE